Kombine Taşımacılık Nedir? Sektördeki Yeri ve Önemi

11 Temmuz 2024 Perşembe

Farklı ulaşım modlarının entegrasyonunu içeren bir lojistik yaklaşımı olan kombine taşımacılık, yüklerin çeşitli taşıma araçları kullanılarak kapıdan kapıya ulaştırılmasıdır. Bu taşımacılık türünün temel amacı, kullanılan her bir taşımacılık modunun avantajlarını birleştirerek, genel olarak daha avantajlı bir taşımacılık hizmeti sunmaktır. Bu yazımızda kombine taşımacılık konusunu ele alacak ve intermodal taşımacılıktan farklarını keşfedeceğiz.

Kombine Taşımacılık Ne Demek?

Kombine taşımacılık, yüklerin bir varış noktasına ulaşması için iki veya daha fazla farklı ulaşım modu (örneğin, karayolu, demiryolu, denizyolu veya havayolu) kullanılarak gerçekleştirilen entegre bir taşımacılık sürecidir. Bu taşımacılık türü, taşımacılığın her aşamasında, kullanılan ulaşım modlarının avantajlarını optimize ederek, maliyet etkinliği, hız ve esneklik sağlamayı amaçlar.

Kombine Taşımacılık Belgesi Nedir?

Kombine Taşımacılık Belgesi (CTD – Combined Transport Document), kombine taşımacılık operasyonlarında kullanılan ve birden fazla taşıma modu içeren yük taşımalarının detaylarını içeren bir belgedir. Bu belge, kombine taşımacılık sürecinin tüm aşamalarında kullanılır ve yüklerin başlangıç noktasından son varış noktasına kadar hangi taşıma modlarıyla ve hangi süreçler dahilinde taşınacağını açıkça belirtir.

Kombine Taşımacılık Belgesinde Hangi Bilgiler Yer Alır?

Kombine taşımacılık belgesinde öncelikle yükü gönderen ve alacak tarafların isim/unvanları, adresleri ve iletişim bilgileri yer alır. Ayrıca taşınacak yükün türü, ağırlığı, boyutları, miktarı ve ambalaj bilgilerine ek olarak kullanılacak taşıma modları ve bu modlar arasındaki geçiş noktalarıyla rota bilgisi bulunur.

Yükün ne olduğu, miktarı, nereden nereye hangi yol ve yöntemle gönderileceği bilgilerine ek olarak hangi modda ne zaman taşınacağı, hangi aşamalarda elleçleneceği, hangi güvenlik önlemlerinin alınacağı, yükün sigorta durumu ve taşıma maliyetleriyle ödeme koşulları da bu belgede yer almalıdır.

Intermodal ve Kombine Taşımacılık Farkları Nelerdir?

Kombine taşımacılık kavramı genellikle intermodal taşımacılık kavramıyla sıklıkla karıştırılır. İki tür taşımacılıkta da farklı taşımacılık modlarının birlikte kullanılması söz konusu olmakla birlikte, aslında intermodal taşımacılığı kombine taşımacılığın bir alt dalı olarak kabul edebiliriz. Aralarındaki en temel fark ise elleçlemeden kaynaklanır.

1. Elleçleme Durumu: Intermodal taşımacılıkta yükler konteyner gibi bir taşıma ünitesi içerisinde taşınır ve bir taşıma modundan diğerine geçerken konteyner içindeki yükler elleçlenmez. Kombine taşımacılıkta ise yükler bir taşıma modundan diğerine geçirilirken elleçlenebilir. Yani örneğin bir gemiden karayolu aracına geçiş yapılırken yükler boşaltılıp tekrar yüklenebilir.

2. Taşıma Üniteleri: Yükler farklı taşıma modları arasında elleçlenebildiği için kombine taşımacılıkta herhangi bir özel taşıma ünitesi kullanılmaz. Intermodal taşımacılıkta ise genellikle uluslararası kabul edilmiş standartlar uygun konteyner gibi taşıma üniteleri kullanılır. Taşıma sürecinde yükler bu taşıma ünitesinin dışına çıkarılmaz.

3. Maliyet ve Zaman: Intermodal taşımacılıkta modlar arası geçişte elleçleme yapılmadığından daha kısa sürede ve daha düşük maliyetle taşımacılık yapılabilir. Kombine taşımacılıkta hem insan gücü gereksinimi hem de elleçlemenin birden fazla kez gerçekleştirilmesi nedeniyle maliyet artar, taşıma süresi intermodal taşımacılığa göre daha uzundur.

4. Kapsama Alanı: Intermodal taşımacılığın kapsama alanı belirli taşıma üniteleri kullanıldığı için kombine taşımacılığa göre daha sınırlı kalmaktadır. Herhangi bir taşıma ünitesi kullanılmayan kombine taşımacılıkta elleçleme yapılmadığı için yükler serbestçe aktarılabilir.

Multimodal Taşımacılık Nedir?

Kombine taşımacılığın alt dallarından bir diğeri de multimodal taşımacılıktır. Multimodal taşımacılıkta da birden fazla taşımacılık modu kullanılır; ancak kombine taşımacılıkla aralarında birkaç kritik fark vardır:

1. Taşıma Sözleşmesi: Multimodal taşımacılıkta tek bir taşıma sözleşmesi bütün taşıma sürecini ve modlarını kapsar. Kombine taşımacılıkta ise her bir taşıma modu için ayrı bir taşıma sözleşmesi düzenlenir.

2. Sorumluluk: Kombine taşımacılıkta her taşıma modu kendi sürecinde sorumluluk sahibidir; ancak multimodal taşımacılıkta sorumluluk tek bir taşıyıcıya aittir.

3. Fiyatlandırma: Multimodal taşımacılıkta fiyatlandırma tek bir taşıyıcı tarafından belirlenirken; kombine taşımacılıkta her bir taşıma modunda sözleşme düzenlendiği için her taşıma modu kendi fiyatını belirler.

Yani kombine taşımacılık multimodal ve intermodal taşımacılık süreçlerini de içine alan; ancak temel aksiyonlarda farklılıklar bulunan bir çatı taşımacılık sürecidir.

Kombine Taşımacılığın Avantajları Nelerdir?

Kombine taşımacılığın asıl amacı farklı taşıma modlarının avantajlarını bir araya getirerek lojistik operasyonunun maliyetini azaltmak ve verimliliğini artırmaktır. Bu noktada kombine taşımacılığın 5 temel avantajı olduğu söylenebilir:

1. Maliyet Tasarrufu: Kombine taşımacılıkta yükün çıkış noktasından varış noktasına ulaşabilmesi için en uygun maliyetli taşımacılık modlarının kombinasyonu kullanılır. Standart bir taşıma ünitesi olmayışı da yükün taşınabileceği taşıma araçlarında esnekliği artırarak maliyeti önemli bir oranda azaltmaya destek olur.

2. Zaman Tasarrufu: Farklı taşıma modlarının birbirinin tamamlayacak şekilde organize edilmesiyle taşımacılık sürecinde zaman tasarrufu sağlanır.

3. Esneklik Artışı: Yüklerin taşınmasında farklı modların kombine bir şekilde taşınması, taşımacılık sürecinde esnekliği artırır. Farklı koşullara ve müşteri taleplerine kolayca uyum sağlayacak biçimde bir organizasyon planlanabilir.

4. Çevresel Etkide Azalma: Taşımacılık modlarının kombinasyonuna karar verilirken yükün durumuna, taşıma sürecinin gerekliliklerine ve zaman kısıtlarına uygun olarak daha çevre dostu taşımacılık modları seçilebilir. Esneklikteki artış sayesinde karbon ayak izi daha düşük modların seçiminde de avantaj sağlanır.

5. Güvenlik Artışı: Her bir taşıma modunun kendine özgü güvenlik standartları vardır. Farklı taşımacılık modlarının farklı güvenlik tedbirlerine uyulduğu için taşımacılık süreci daha da güvenli hale gelmektedir.

Bu avantajlara ek olarak tek bir taşıma moduna bağlı kalma zorunluluğunu ortadan kaldıran kombine taşımacılık; her bir taşıma modunun uzmanlığından ve altyapısından yararlanmayı da mümkün kılıyor. Aynı zamanda dünyanın farklı köşelerine verimli taşımacılık sağladığı için uluslararası ticarette önemli bir rol oynar ve lojistik operasyonların izlenmesini ve kontrolünü kolaylaştırır.

Kombine Taşımacılıkta Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Görüldüğü gibi kombine taşımacılık pek çok avantajı olan, işletmelerin zaman ve maliyetten tasarruf sağlamalarına destek olarak taşımacılık verimliliğini artıran bir uygulamadır. Ancak bu taşımacılık sürecinde de birtakım riskler ve dikkatle ele alınması gereken bazı noktalar bulunur.

Öncelikle en az iki taşımacılık modu kullanıldığı için bu modlar arasında koordinasyonu sağlamak zor olabilir. Farklı taşımacılık şirketlerinin organize edilmesi ve birbirlerini tamamlayacak şekilde planlama yapılması intermodal ve multimodal taşımacılık türlerine göre daha karmaşık olabilir. Ek olarak yükler mod değişimlerinde elleçleme yapıldığı için yüklerin zarar görme riski de doğal olarak artacaktır. Bu nedenle elleçleme süreçlerinde güvenliği sağlayabilmek için ekstra çaba gösterilmesi gerekmektedir. Yine elleçlemeden ve farklı modların birlikte kullanımından kaynaklanan gümrük işlemleri ve bürokratik süreçlerin uzaması söz konusu olabilir. Bu da taşımacılık sürecinin titizlikle planlanmasını, sürecin yakından izlenmesini ve gümrük ve bürokratik konularda yaşanan tüzük ve düzenleme değişikliklerin takip edilmesini gerekli kılmaktadır.

1977’den beri aktif olarak sektöre hizmet veren Asmira Group, Tacklog şirketi ile uzmanlığını taşımacılık sektörüne da taşımış, Türkiye’nin bütün bölgelerine geniş hizmet ağı, genç ve güçlü filosuyla eşsiz Asmira hizmetini götürmektedir. Alanında uzman ekibiyle tam müşterilerinin istediği gibi, zamanında ve en iyi şekilde teslimat prensibiyle çalışmaktadır. Tacklog şirketiyle yürütülen taşımacılık hizmetlerinin detayları, Asmira Group ile ilgili ayrıntılı bilgi ve iletişim için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.